Υπάρχουν περισσότερα από 30 μοναστήρια και εκατοντάδες εκκλησίες στη Χίο. Τα σημαντικότερα από αυτά περιγράφονται παρακάτω.
.
.
Νέα Μονή (Βυζαντινό Μοναστήρι του 11ου αιώνα)
Το μοναστήρι της Νέας Μονής, σε απόσταση έντεκα χιλιομέτρων από την πόλη, αποτελεί ίσως το σημαντικότερο ιστορικό μνημείο της Χίου. Ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα, όταν τρεις ερημίτες μοναχοί βρήκαν σε αυτήν την τοποθεσία μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και έπεισαν το Βυζαντινό Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΧ Μονομάχο να κτίσει ένα θαυμάσιο μοναστήρι και μια εκκλησία στο σημείο όπου βρέθηκε η εικόνα.
Η εκκλησία θεωρείται ένα από τα αρτιότερα δείγματα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του Ορθόδοξου Χριστιανισμού και τα θαυμάσια μωσαϊκά της χαίρουν υψηλής εκτίμησης. Η τραπεζαρία με το τεράστιο πέτρινο τραπέζι και η μεγάλη τοξωτή δεξαμενή αποτελούν επίσης σημαντικά αξιοθέατα της Μονής. Ο χώρος που κάποτε φιλοξενούσε εκατοντάδες μοναχούς, σήμερα έχει εγκαταλειφθεί και κατοικείται πλέον μόνο από λίγες μοναχές.
Περισσότερα...
Παναγία Κρήνα (Βυζαντινή εκκλησία του 12ου - 13ου αιώνα)
Η καλοδιατηρημένη εκκλησία αποτελεί ένα μικρής κλίμακας αντίγραφο του καθολικού της Νέας Μονής. Η αρχιτεκτονική ακολουθεί καθαρά τα πρότυπα των εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης και περιλαμβάνει διπλές αψίδες, περιζώματα με κλίση, παραστάτες που αφαιρούν το βάρος από τους τοίχους, καμπύλα αετώματα και τοξωτά παράθυρα και πόρτες. Όλα τα στοιχεία τονίζονται από τα φυσικά τους χρώματα και την ποικιλία σχεδίων και σχημάτων. Οι τοιχογραφίες αποτελούν προϊόντα έξι διαφορετικών χρονικών περιόδων. Οι παλαιότερες χρονολογούνται από το δέκατο τρίτο αιώνα. Περισσότερα...
Aλλα εκκλησιαστικά μνημεία
Η Μονή του Αγίου Μηνά, 10 χιλιόμετρα νοτίως της πόλης. Κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα. Το 1822, κατά τη Σφαγή της Χίου, περισσότεροι από 3000 κάτοικοι του νησιού σφαγιάστηκαν μέσα στο μοναστήρι από τους Τούρκους. Η Μονή αποτελεί σήμερα εθνικό μνημείο.
Το μοναστήρι της Παναγίας Σικελιάς, στη Νότια Χίο. Κτίστηκε το 13 αιώνα και έχει περίτεχνο κεραμικό διάκοσμο.
Μερικά ακόμη μνημεία αναφέρονται στα Μεσαιωνικά Χωριά.